Miras bekleyenlerin merak ettiği konular arasında vasiyetname ile men etme ve saklı pay yer alıyor. Posta gazetesinden Tamer Heper, “Saklı pay bertaraf edilebilir mi” başlıklı yazısında merak edilenleri cevapladı.
Yurtdışında yaşıyorum. Bir süre önce vefat eden annemin vasiyetname yaparak beni mirasından çıkardığını öğrendim. Bunun çözümü var mı? Saklı paydan da çıkartmak mümkün mü?
“Eş ve evlatlar saklı paya (mahfuz hisseye) sahip mirasçıdırlar. Yani miras payı içinde dokunulamaz, mahrum edilemez payları vardır. Peki okuyucumun sorusu çerçevesinde bir evlat saklı payı dahil mirastan ıskat (men edilmek) edilebilir mi? Evet şartları varsa edilir…”
“Şartları da yasada belirtildiği şekli ile şöyle: Mirasçı, kmiras bırakana veya miras bırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemiş ise kmiras bırakana veya miras bırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse ölüme bağlı bir tasarrufla (mesela vasiyetname ile) saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir.”
“Ancak vasiyetname ile mirasçılıktan çıkarma isteği , sadece “… kişiyi mirasçılıktan çıkardım” beyanı ile olmaz. Çıkarma gerekçesi bir olaya bağlı ise olayın varlığı belirtilmelidir. Sadece beyan da yeterli değildir. Ayrıca belirtilen hususlar var ise bile bu hususun mirasçılıktan çıkarma nedeni olabilecek ölçüde olup olmadığına da bakılır…”
“Hiçbir husus belirtilmeden sadece ıskat beyanı başlangıçtan geçersiz olduğu gibi aile içi küçük ihtilaflar da beyanı geçersiz kılar. Açıkladığım nedenlerle, vasiyetname ile ıskat net ve kesin bir beyan değildir. Değerlendirilmesi ve sonuca bağlanması mümkündür. Saklı paydan da ıskat mümkün müdür? Evet, zaten ıskat saklı paylar için söz konusu olur…”
“Saklı payı olmayan mirasçı için vasiyetname ile mirastan mahrum bırakmak veya saklı pay dışındaki tasarruf nisabı dediğimiz bölümü kısıtlamak zaten her zaman mümkündür. Okuyucumun ıskat nedeni hakkında bilgim olmadığı için geçerli bir neden olup olmadığını elbette bilemiyorum ancak açıkladığım hususları değerlendirirse bir sonuca varacağını ümit ederim.”