Erken emeklilikte yeni dönem: SGK’nın yeni uygulaması kimleri etkileyecek?

SGK, Yıpranma Hakkı Uygulamasında Meslek Kodu Kısıtlaması Getirdi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), halk arasında ”yıpranma hakkı” olarak bilinen ve bazı meslek gruplarında erken emeklilik avantajı sağlayan fiili hizmet süresi zammı uygulamasında önemli bir adım attı. Kurum, geçtiğimiz hafta yaptığı duyuru ile bazı meslek kodlarına kısıtlama getirileceğini duyurdu. Peki, bu uygulama ne anlama geliyor? Yıpranma hakkı kaldırıldı mı?

Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç, bugünkü köşe yazısında bu sorulara cevap arayarak, yeni uygulamanın detaylarını paylaştı.

”5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan ağır ve tehlikeli mesleklerde çalışılan sürelere prim günü ilave ediliyor. Buna ”fiili hizmet süresi zammı” deniliyor. Halk arasında ise ”yıpranma hakkı” olarak biliniyor. Bu şekilde ilave edilen prim günleri emekli aylıklarını artırıyor. Mesleklerine göre farklı sürelerde erken emeklilik hakkı elde ediliyor.

SGK’nın duyurusuna geçmeden önce kimlerin nasıl yararlandığına ilişkin genel bilgi verelim. Çalışılan her 360 güne karşılık 60 gün ilave edilen meslekler şunlar:

  • Kurşun ve arsenik işleri
  • Cam fabrika ve atölyeleri
  • Çimento fabrikaları
  • Kok fabrikalarıyla termik santraller
  • Alüminyum fabrikaları
  • Döküm fabrikaları
  • İtfaiye ve yangın söndürme işleri
  • İnsan sağlığına ilişkin işler

Çalışılan her 360 güne karşılık 90 gün ilave edilen meslekler ise şunlar:

  • Cıva üretimi işleri sanayii
  • Demir ve çelik fabrikaları
  • Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler
  • Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
  • Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet ve polis mesleği ile Milli İstihbarat Teşkilatı
  • Basın ve gazetecilik mesleği, TRT
  • Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar
  • Ceza infaz kurumu çalışanları

Yer altı işlerinde çalışanların her 360 günlük çalışma sürelerine ise 180 gün ekleniyor. Eklenen süre asker, polis ve MİT mensuplarında 8 yılı, diğer mesleklerde ise 5 yılı aşmıyor. Bu sürelerin yarısı yaş hadlerinden indiriliyor. Ancak, indirilecek süre 3 yılı aşamıyor. Yıpranma hakkından yararlananlardan asker, polis, MİT personeli, milletvekili, cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanlar en fazla 3 yıla kadar, diğer meslek mensupları ise en fazla 2,5 yıla kadar erken emekli olabiliyorlar.

Erken emekli olabilmek için söz konusu mesleklerde en az 3600 günün tamamlanması gerekiyor.

Mayıs Ayından İtibaren Verilen Beyannamelerde Meslek Kodu Kısıtlaması

Kurallarda herhangi bir değişiklik olmamakla birlikte, uygulamada bazı sorunlar yaşanmaktadır. SGK’nın yayımladığı duyuruya göre, iş yerlerince yapılan hizmet bildirimlerinde bazı meslek kodlarının kısıtlamaya tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren, kısıtlanan meslek kodlarından iş yerleri tarafından SGK’ya hizmet bildirimi yapılamayacak ve işin risklerine maruz kalmayacağı belirlenen durumlarda hata mesajı alacaklardır. Nisan ayından itibaren meslek kodu kısıtlaması uygulanacaktır.

Yapılan işin riskine maruz kalan ancak meslek kodu girişi hatalı bildirilenlerin düzeltmeleri gerekmektedir. İşverenler, FHSZ’ye tabi çalışanların bildirimlerini düzelteceklerdir.

Neden Meslek Kodu Kısıtlamasına Gidildi?

SGK tarafından belirlenen kısıtlanan meslek kodları, FHSZ kapsamında olmayan meslekleri içermektedir. Ancak, gerçekte FHSZ kapsamında olan bazı meslek kodlarından yanlış bildirimler yapıldığı tespit edilmiştir.

Örneğin, şoförlük mesleği FHSZ kapsamında değildir ancak yangın söndürme işinde çalışan bir itfaiye şoförü bu kapsamdadır. Dolayısıyla, doğru meslek kodu girilmesi önemlidir.

Related Posts

Klima ve vantilatör fiyatları her geçen yıl cep yakıyor: 1 asgari ücret 1 klima almıyor

Yaz aylarında en çok tercih edilen aletlerden biri olan klimaların fiyatları bu yıl ateş pahası. İnternette bulunan en düşük klima fiyatı asgari ücreti 2 bin lira aşarak 24 bin 699 lirayı buluyor. En yükseği ise 115 bin liraya kadar çıkıyor. Oysa iki yıl öncesinin fiyatlarına bakıldığında bir klimanın 10 bin liraya bulunduğu görülüyor. Klima ve vantilatör fiyatları artarken yurttaş, ucuz diye en düşüğü 137 liradan satılan el vantilatörleriyle serinlemeye çalışıyor.

Hasat başladı: Beklenen gelir 2 milyar lira!

Kendine has aroması, ince ve narin yapısıyla dikkati çeken Erbaa yaprağında hasat devam ediyor. Bu yıl yaşanan zirai don sebebiyle yaprak hasadı 1 ay gecikmeli başlarken üretimde ciddi bir düşüş yaşanmadı. Erbaa Belediye Başkanı Ertuğrul Karagöl …

Kira artışında dünya şampiyonu İstanbul!

Şehir merkezindeki üç odalı bir dairenin kira fiyatlarını baz alan Deutsche Bank’ın raporuna göre, İstanbul’da 2020 yılında 602 dolar olan ortalama kira, 2025 itibarıyla 1764 dolara (yaklaşık 70 bin 300 TL) fırladı. Bu durum, beş yıllık süreçte yüzde …

Zor projede Türk şirket Tuna Nehri geçişini tamamladı

Kalyon İnşaat, Avrupa’nın en uzun doğal gaz boru hatlarından biri olan Romanya’nın Karadeniz Kıyısı – Podişor Doğal Gaz Boru Hattı projesinde, projenin en zorlu aşaması olan Tuna Nehri geçişini tamamladığını duyurdu. Tuna Nehri’nin altından maksimum derinliği 63 metre ve uzunluğu 1815 metre olan bu geçişin; zorlu jeolojik koşullarda özel mühendislik ve teknik kabiliyet ile gerçekleştirildiği belirtildi. Son fazı da başarıyla tamamlanan doğal gaz boru hattı projesinin, Avrupa’nın enerji arz güvenliğine önemli katkılar sunacağı vurgulandı.

Trump’ın tarife resti piyasaları gerdi: Gözler ADP verilerinde!

ABD Başkanı Trump’ın gümrük tarifelerinde yeni bir erteleme düşünmediğini açıklaması, küresel piyasalarda risk iştahını düşürdü. Yatırımcılar Fed’in faiz kararlarına yön verecek ADP istihdam verisini bekliyor. Öte yandan tahvil faizleri gerilerken altın yeniden yükselişe geçti.

Fed Başkanı Powell: Tarifelerin enflasyona etkisi bu yaz görülecek

Fed Başkanı Powell: Tarifelerin enflasyona etkisi bu yaz görülecek