400 Yıllık Adana Bezi Yeniden Hayat Buluyor

Adana’da tekstil tasarımcısı Belkıs Yakıcı, üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışırken Hediye adındaki yaşlı bir Yörük kadının sandığında, anneannesinin annesinden kalma 400 yıllık Adana bezini keşfetti. Emekli olduktan sonra Verim Kadın İnisiyatifi İstihdam Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi’ni kurarak Kadınları dokuma konusunda eğitti ve doğal Adana pamuğundan yapılan iplerle tarihi Adana bezini canlandırdı. Bu çalışmanın meyvelerini 5 yıl süren bir uğraşın ardından açtığı sergiyle paylaştı.

Adana Kız Lisesi mezunu olan Belkıs Yakıcı, İstanbul Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Tekstil Tasarım Bölümü’nde eğitim aldıktan sonra uzun yıllar tekstil fabrikalarında desen şefi olarak çalıştı. Daha sonra Çukurova Üniversitesi Dokuma Desen Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak görev yaparken, Adana’nın Karaisalı ve Feke ilçelerinde Yörük kültüründeki kumaşları inceleyerek tarihi Adana bezine ilgi duydu.

Emekli olduktan sonra Kurduğu Verim Kadın İnisiyatifi İstihdam Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi ile Belkıs Yakıcı, dokuma eğitimi verdiği kadınlarla birlikte geçmişten günümüze uzanan Adana bezini yeniden hayata döndürdü.

Doğal Adana pamuğundan elde ettikleri ipleri dokuyarak geleneksel Adana bezinden tekstil ürünleri üreten Yakıcı, bu ürünlere Adana bezinin marka tescilini de aldı.

Yakıcı, Adana Bezi-Kamlo Dokuma Ağları Sergisi’ni Seyhan Çırçır Sanat Merkezi’nde gerçekleştirerek çok sayıda tasarımcı ve sanatseveri ağırladı. Sergi, bin yıllık tarihe sahip Adana bezinin önemini vurguladı.

“Selçuklu ve Osmanlı’da Adana Bezi”

Serginin açılışında konuşan Yakıcı, 400 yıllık Adana bezi hakkındayken şunları dile getirdi: “Üniversitede öğretim görevlisi iken Adana köylerinde Yörük kültürüne ait kumaşları araştırıyordum ve Hediye adında yaşlı bir teyzeden bahsettiler. Onu ziyaret ettiğimde anneannesinin annesinden kalan kumaşlar olduğu bir sandığı açtı. Bu kumaşlar içinde 400 yıllık Adana bezi olduğunu fark ettim. Adana bezi, Selçuklu Dönemi’nde ‘kamlo’ olarak anılıyordu ve Osmanlı Dönemi’nde Adana bezi adını aldı. Farklı ürünlerde kullanılan bu bez, sanayileşme ile unutulmaya yüz tuttu. Biz bu kültürel mirası yaşatmak için çaba sarf ediyoruz.”

“Kültürümüzü Canlandırıyoruz”

Yakıcı, Adana bezini kullanarak geleneksel Adana gömlekleri ve şalvarlarını yeniden üretmek istedikleri konusunda şunları söyledi: “Adana’nın göynek dediğimiz gömlekleri ve şalvarı bu bez ile yapılmalı ve kültürümüzü sürdürebilmeliyiz. Kooperatif olarak kadınlara dokuma eğitimi veriyor, ürettikleri ürünlerle hem Adana pamuğunu değerlendiriyor hem de sağlıklı, kimyasal içermeyen ürünler ortaya koyuyoruz. Bugün bu ürünleri sergileyerek Adana bezini ve doğal renkli pamuğu tanıtmayı hedefliyoruz.”